Sinemaya uyarlanmış edebiyat kitaplarımız

Sinemaya uyarlanmış edebiyat kitaplarımızın sayısı öyle çok ki... Editörümüz Yeşim Dinçer, okurlarımız için 10 romandan oluşan bir liste derledi.

Ünü yazarını aşan Oblomov’u ilk sıraya aldık. Çünkü 1859 tarihli roman, listemizdeki kitapların en kıdemlisi. Gonçarov’un ölümsüz eserini sinemaya Nikita Mihalkov uyarladı. 1980 yapımı film, “Oblomov’un Yaşamından Birkaç Gün” adıyla gösterime girdi.

Listemizdeki tek yerli yapım olan “Yeraltı” filmi, Zeki Demirkubuz’un imzasını taşıyor. Esin kaynağı da Dostoyevski’nin Yeraltından Notlar romanı. Gerek günümüze ve muhitimize uyarlanışı gerekse sinema dili açısından çok başarılı bir örnek. 2012 tarihli filmin başrolünde Engin Günaydın var.

Tolstoy’un başyapıtlarından Anna Karenina, yedinci sanata pek çok kez kaynaklık etti;filmlerin sessiz çekildiği dönemden başlayarak sinemaya ve televizyona defalarca uyarlandı. Anna Karenina’yı beyazperdede canlandıran yıldızlar arasında Greta Garbo (1935), Vivien Leigh (1948), Jacqueline Bisset (1985), Sophie Marceau (1997), Keira Knightley (2012) bulunuyor. (Parantez içinde belirtilenler, filmlerin yapım tarihleridir.)

Ağır sömürü altındaki maden işçilerinin yaşam ve sınıf mücadelesine odaklanan Germinal, Emile Zola’nın en güzel ve en çok okunan eserlerinden. Sinema uyarlamaları içinde 1993 tarihli, Claude Berri imzalı dev prodüksiyon öne çıkıyor. Başrolde Gerard Depardieu ile Miou-Miou’nun oyunculukları hayli takdir toplamıştı.

Gorki’nin Rusya’daki devrimci mücadeleyi anlattığı unutulmaz romanı Ana, beyazperdeye ilk kez 1926’da Sovyet yönetmen Pudovkin tarafından aktarıldı. Aynı romandan daha sonraki uyarlamalar, Mark Donskoy (1955) ile Gleb Panfilov’un (1990) imzalarını taşıyor.

“Hangi romanını listeye alalım” diye uzun uzun düşündüğümüz yazarların başında Jack London geliyor. Vahşetin Çağrısı tam 8 kez, Beyaz Diş ise 7 kez sinemaya veya televizyona uyarlanmış. Harrison Ford’un başrolde olduğu, bu yıl gösterime giren Vahşetin Çağrısı ile Beyaz Diş’in 2018 yapımı animasyonu önerilerimiz arasında.

Stefan Zweig, hikaye anlatıcılığındaki mahareti ve daha ilk sayfalarda yükselttiği gerilimi anlatının sonuna dek dorukta tutabilme ustalığıyla benzersiz bir yazar. Yapıtları, çok sayıda sinemacıya bu yönüyle esin verdi. Korku adlı romanı da bunlardan biri. Ünlü İtalyan yönetmen Roberto Rosselini tarafından sinemaya aktarılan filmin (1954) başrolünde Ingrid Bergman oynuyor.

Yordam Kitap’ın Manga dizisinden çıkan Yengeç Gemisi, Takici Kobayaşi’nin romanından uyarlandı. yüzyılın ilk yarısında, Japonya’nın kuzeyinde, bir yengeç işleme gemisindeki insanlık dışı çalışma koşullarını ve işçilerin isyanını anlatıyor. Japon yönetmen SōYamamura’nın yönettiği 1953 tarihli filmi şu linkten izleyebilirsiniz: https://sendika63.org/2020/03/korona-gunlerinde-evde-sinema-yengec-gemisi-581377/ 

İngiliz romancı Richard Llewellyn’in romanı Vadim O Kadar Yeşildi ki,Galler bölgesindeki bir madenci ailesinin yaşadıklarını tarihsel bir bakış açısıyla anlatır.“Çok satanlar listesi”nde Hollywood’un dikkatini çeken roman, 1941’de sinemaya uyarlandı ve aralarında En İyi Film, En İyi Yönetmen (John Ford) kategorilerinin de olduğu beş dalda Oscar kazandı.

Jurbinler ,Sovyetler Birliği’ni ekonomide, bilim ve teknolojide sağladığı büyük başarılarla dünyanın iki süper gücünden biri haline getiren “insan cevheri”ni anlatıyor. Koçetov’un romanı, Sovyet sinemacıları tarafından Büyük Bir Aile adıyla filme alındı. 1954 Cannes Film Festivali’nde 16 oyuncusuna birden En İyi Erkek ve En İyi Kadın Oyuncu ödüllerini kazandırdı.