Panait İstrati 1884 senesinde İbrayil’de dünyaya geldi. Asıl adı Gerasimo İstrati’dir. Babası bir Rum kaçakçısı, anası da bir Rumen’di. Hayata, küçük yaşta çalışmakla başladı. Duvar sıvacılığı, fotoğrafçılık, otel hizmetçiliği, şemsiye tamirciliği ve tabelacılığa kadar girmediği ve bulaşmadığı iş ve meslek kalmadı.
Pek genç yaşta karşılaştığı Fransızcayı, Fenelon, Jean Jacques Rousseau, Balzac gibi devlerin yakasını bırakmamak için gece yarılarına kadar kitap okuyarak çabucak öğrendi.
İstrati’nin hayatının önemli bir kısmı seyahatle geçmiştir. Yunanistan, Türkiye, Mısır, İtalya ve Fransa’da uzun müddet kalmıştır. Azimetlerim, Akdeniz romanları hep bu seyahatlerin mahsulleridir.
İstrati’nin hayatı üzerine tesir eden iki mühim mesele vardır: “Kötülüğe üstün gelen iyilik” ve “Kötünün cezasını bulması.” Bu iki mesele İstrati’yi bütün hayatınca takip etmiş, muvaffak olduğu yerde onu mesut kılmış, muvaffak olmadığı yerde ise onu intihara sürüklemiştir. İşte bu intihar teşebbüsü, İstrati’nin boynuna bir ustura çalmasına ve 1921 yılının Ocak ayında Nis hastanesinde yatmasına sebep oluyor.
Fakat bu olay İstrati’nin hayatına yeni bir ufuk açmıştır. Hastanede, intihara teşebbüs eden bu adamın üzerinde çıkan bir mektup Fransız yazarlarından Romain Rolland’a gönderilince, Romain Rolland 1921 Ocak’ından Mayıs’ına kadar on yedi ay bu adamı eser vermeye zorluyor.
Nihayet bu iş semeresini gösteriyor. Ve 15 Ağustos ve 15 Eylül 1923 tarihli Europe dergisinde İstrati’nin ilk eseri olan Kira Kiralina yayınlanıyor.
Gerçi bu zamana kadar, İstrati’nin Bükreş gazetelerinde yayınlanmış birçok makale ve seyahat yazıları vardı. Fakat asıl roman veya uzun hikâye imkânını İstrati, Kira Kiralina ve onu takip eden eserlerinde kazanmıştır.
İstrati ateşli bir mizaca sahip bulunduğunu kendi de itiraf ediyor. Bu ateşli mizaç onu anarşist olmaya götürecekse de sonradan onda da kendi insanlık düşüncelerini bulamayan İstrati bir manastıra çekilmeye ve manastırdan dünyaya, “Artık ne ideal, ne sanat, ne dostluk, ne kadın!” diye bağırmaya mecbur kalacaktır.
İstrati’nin ölümü 1935 senesinde Bükreş hastanesindedir.