Sepetim (0) Toplam: 0,00 TL

Karel Çapek, ünü kendi ülkesinin sınırları dışına yayılmış, çağdaş Çek yazarlardan biridir. 1890 yılı 9 Ocak’ında Mala Svatokovitsa adlı bir Bohemya kasabasında doğdu. 1918 yılında Krakonoş Bahçesi adı altında yayımlanan ve Çapek kardeşlerin 1908-1911 yılları arasında çıkan hikâyelerinin bir seçmesini toplayan kitabın başındaki biyografisine göre, çocukluğu, kardeşi ile birlikte Bohemya’nın cennet dekoru içinde geçti. Orada, parlak bir güneş altında, bir mücevher kutusu gibi parlayan renkli kayalıklar, ılık bahar rüzgârlarıyla sallanan çam ormanları, zümrüt çimenler üzerinde kokuları etrafa yayılan binbir kır çiçeği vardır. Orada, baharda, ormanlardan, kayalıklardan gümüş renkli bir rutubet fışkırır, kaynaklar şarkı söyler, seller birbirini kovalar. Orada, dağlarda, karanlık zindanlarıyla şatolar; içinde, mitolojiye göre, manastırların kaybolduğu huniye benzer büyük çukurluklar, çocukların keşfedecekleri mağaralar, meraklarını gıcıklayan boş maden kuyuları vardır. İşte burada bir dünya cenneti, bu yerlerin esrarlı güzellikleriyle gözleri kamaşmış iki çocuğun gözleri önünde açıldı.

Ama çocukların gözleri önüne serilen sadece bu başıboş tabiat parçası değildi: Vadinin sonunda, gökleri tırmalayan bacalar; günün başladığını ve bittiğini bildiren fabrika düdükleri; maden, yağ ve makine kokan mavi gömlekli işçi kafileleri vardı. İki çocuk, biraz merak, biraz da korku ile makinelere, şarkı söyleyen örekelere bakıyorlar, “binlerce madensel sinek gibi” vızıldayan tezgâhların, dinamoların gürültüsünü, birçok insan parmağı koparmış olan çarkların uğultusunu dinliyorlardı... Babaları doktor olduğu için hastalık, ölüm, iş kazası gibi olaylar kendilerine yabancı değildi. Babalarıyla birlikte hasta ziyaretlerine gittikleri için, güzel dağ yollarının birer acı kaynağı olan fakir kulübelerde son bulduğunu görüyorlardı. Böylece iki kardeş, hayatın acı ve tatlı iki yanını pek yakından tanıdılar.

Kardeşlerin büyüğü Jozef Çapek, bir dokuma fabrikasında bir süre çalıştıktan sonra ressam olmak için fabrikadan ayrıldı. Karel Çapek ise Königgaertz’de lise öğrenimi yaptı. Şiirler yazdı. Daha sonra Prag Üniversitesinde okudu. Paris ve Berlin üniversitelerinde felsefe doktorası yaparak felsefe doktoru unvanını aldı. 1917 yılında, pragmatizm felsefesinin esaslarını anlatan Pratik Hayatın Felsefesi adlı eserle yayın alanına atıldı. Bu tarihten başlayarak kendini tamamıyla edebiyata verdi.

İki kardeş birkaç yıl süresince birlikte çalıştılar. Eserlerine “Çapek Kardeşler” imzasını attılar. Küçük hikâyeleri, fıkra ve denemeleri; üsluplarının duruluğu ile, düşüncelerinin ataklığı ve egzotik kıvraklığı ile dikkati çekiyordu. Ama tanınmamış kişiler oldukları için bir takma ad karşısında kalındığı kanısını uyandırdılar. Oysa Çapek Kardeşler adları sanlarıyla gerçekten vardı.

Çok geçmeden Jozef, birkaç dostu ile birlikte Çek resminin en ileri grubunu meydana getirdi. Karel ise, sonradan Lidove Novini’ye geçmek için Narodni Listi’nin yazı kadrosuna girdi. Vinohradi Belediye Tiyatrosunun müdürlüğünde Yaroslav Kvapil ile işbirliği etti. Kardeşinin yardımı ile de, esprili ve çok eğlendirici birkaç eser sahneye koydu.

Karel ÇAPEK - Yazarın kitapları

Kapat